Τετάρτη 7 Οκτωβρίου 2015

Αφήγημα

Κάθε εποχή έχει και τις λεξιλογικές ‘μόδες’ της. Έτσι και στις μέρες μας η λέξη του τίτλου είναι, φαίνεται, του συρμού. Τι ακριβώς σημαίνει; Κατά το Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής, είναι ‘γραπτό έντεχνο κείμενο που εξιστορεί μια κατάσταση ή ένα απλό γεγονός,  χωρίς να έχει την πλοκή ή την υπόθεση του διηγήματος’. Σήμερα όμως ακούμε να χρησιμοποιείται η λέξη με μεταφορική σημασία. Πρόχειρα παραδείγματα από μια απλή αναζήτηση:
  • ‘Η λογική του μουσείου και των παραρτημάτων του είναι το διαχρονικό αφήγημα της ελληνικότητας από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας’
  • (Οι ξένοι επενδυτές) ‘αγόρασαν το αφήγημα της περιόδου Σαμαρά, αλλά τώρα πλέον έχουν καεί’
  • ‘Το αφήγημά της (της Νέας Δημοκρατίας) πρέπει να εναρμονισθεί με τη σημερινή πραγματικότητα’
  • ‘Χωρίς στόχους και ένα εσωτερικό αφήγημα για την ανασύνταξη και την ανάπτυξη της οικονομίας’
  • ‘Χρειαζόμαστε να του προσφέρουμε ένα μεταμνημονιακό αφήγημα’
  • ‘Χρειαζόμαστε ένα νέο αφήγημα για τη Μέση Ανατολή’.
     Καταλαβαίνετε για τι ακριβώς μιλάμε; Σε απλά ελληνικά, θέλουμε ένα παραμύθι με νέο όνομα, για να ξεχωρίζει από το παλιό, και για να μη μας καταλαβαίνουν...

2 σχόλια:

Λήμνος είπε...

Σε είχα προλάβει ως προς το "αφήγημα" :
Οι λέξεις φταίνε! 26-8-2015

Στις προηγούμενες εκλογές ακούγαμε σε κατά κόρον χρήση από τους διάφορους ομιλητές τη λέξη "διακύβευμα": αυτό το πράγμα που διακυβεύεται, που πιθανόν να τεθεί σε κίνδυνο αν παρθούν λανθασμένες αποφάσεις ή έλθουν άσχημες εξελίξεις.
Πράγματι αυτό που ακολούθησε ήταν λανθασμένες αποφάσεις και άσχημες εξελίξεις. Επομένως το διακύβευμα (αλλιώς, παίξαμε στα ζάρια) κατέληξε συνώνυμο της πανωλεθρίας.
Στη ρητορική ενόψει των επικείμενων εκλογών παίζει πολύ η λέξη "αφήγημα". Αφηγούμαι μια ιστορία, γεγονότα που έχουν μια αλληλουχία. Αφήγημα είναι το περιεχόμενο της αφήγησης, δηλαδή αυτή η ιστορία.
Πράγματι αυτό που έχουν να κάνουν τα κόμματα είναι να μας αφηγηθούν και να ερμηνεύσουν με τον δικό του τρόπο το καθένα την πανωλεθρία που έχει υποστεί η χώρα και να μοιράσουν τις ευθύνες -εννοείται των άλλων, όχι ο καθένας τις δικές του- γι' αυτήν κατά πώς τις μετρά ο καθένας.
Στις επόμενες εκλογές -αν υπάρχει πλέον χώρα και ξαναγίνουν εκλογές- αναρωτιέμαι ποια λέξη θα επιλεγεί: ίσως η λέξη κηδεία: ονομάζεται το σύνολο εκείνο των φροντίδων και τελετών που γίνονται μετά το θάνατο κάποιου από την οικογένεια και την κοινότητά του. Ετυμολογικά η λέξη προέρχεται από το ρήμα «κήδομαι» που σημαίνει στη νεοελληνική φροντίζω, επιμελούμαι.
Ίσως να μαλώνουν τότε τα κόμματα και οι πολιτικοί για το ποιος θα αναλάβει την κηδεία του νεκρού- της Ελλάδας, σε ποιο γραφείο θα την αναθέσουν, πώς θα τον νεκροστολίσουν, ποιες μοιρολογίστρες θα καλέσουν και τα τοιαύτα.
Καημένη πατρίδα, σε τίνος χέρια έχεις ξεπέσει!
http://stavkoum.blogspot.gr/2015/08/blog-post_26.html

Α. Παπαγιάννης είπε...

Προφανώς μου διέφυγε... Ορθώς είπας!