Δευτέρα 30 Ιουνίου 2014

Λήξη

Μαζί με τον Ιούνιο εκπνέει και η ελληνική προεδρία της Ε.Ε. Την γιορτάσαμε όταν άρχισε, χωρίς να έχουμε ιδιαίτερες προσδοκίες [ΕΔΩ]. Ακούσαμε προχθές τους ‘μεγάλους’ της Ευρώπης να συγχαίρουν την Ελλάδα και την κυβέρνησή της για τα επιτεύγματά τους (χάσαμε επεισόδια μήπως;). Υπάρχει μια αγγλική παροιμία γι’ αυτό: «Θα σου ξύσω την πλάτη, να μου ξύσεις τη δική μου» (‘you scratch my back, I’ll scratch yours’). Αμοιβαιότητα αισθημάτων και λιβανίσματος, ώστε να μη χαλάσουμε το κλαμπ.  
     Τέλος λοιπόν της Προεδρίας. Και τώρα, με τι άλλο μένει να ασχοληθούμε; Την Ευρώπη πάντως τη σώσαμε.

Σάββατο 28 Ιουνίου 2014

Ένα μάθημα χαμένο

Σαν σήμερα πριν ακριβώς εκατό χρόνια άναψε το φυτίλι του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Σερβοβόσνιος φοιτητής Γκαβρίλο Πρίντσιπ σκότωσε στο Σεράγεβο τον Αρχιδούκα Φερδινάνδο της Αυστροουγγαρίας και τη σύζυγό του Σοφία, πυροδοτώντας μια σύρραξη που θα τελείωνε τέσσερα χρόνια αργότερα αφήνοντας δέκα εκατομμύρια νεκρούς σ’ ολόκληρη την Ευρώπη και γράφοντας μαύρες σελίδες στην ιστορία, όπως η εκτεταμένη χρήση χημικών όπλων (αζωθυπερίτη) στη μάχη του Υπρ, με τις τραγικές της συνέπειες.
     Θα περίμενε κανείς ότι η ανθρωπότητα θα έβγαινε σοφότερη από μια τέτοια παρατεταμένη σφαγή. Ωστόσο, μόλις είκοσι χρόνια αργότερα η Ευρώπη κατάφερε να καταρρίψει το προηγούμενο ‘ρεκόρ’ της με τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Το μάθημα δεν ‘έπιασε’ ούτε τότε, και οι αποδείξεις υπάρχουν σκόρπιες σε διάφορες γωνιές της γης. Κι όπως διαβάζω σήμερα, η ηγεσία της Σερβίας δεν έλαβε μέρος στις αναμνηστικές εκδηλώσεις, αφού θεωρεί τον Πρίντσιπ ήρωα και του έχει στήσει και άγαλμα. Εκατό χρόνια μετά τον ‘Μεγάλο Πόλεμο’, όπως ονομάσθηκε τότε, κάποιοι φαίνεται να αναζητούν το επόμενο φυτίλι.

Παρασκευή 27 Ιουνίου 2014

Παράταση

Μέρες που είναι, με το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου να μονοπωλεί το ενδιαφέρον του κοινού και την Ελλάδα να έχει προκριθεί, η λέξη του τίτλου φέρνει στο νου την επιπλέον μισή ώρα παιχνιδιού που αναγκάζονται 22 άτομα να παίξουν και μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ανά τον κόσμο να παρακολουθήσουν όταν ένας αγώνας λήγει ισόπαλος. Εδώ όμως είναι Ελλάδα, και κάθε δημόσια προθεσμία περιμένει τη δική της παράταση. Παράδειγμα είναι η υποχρέωση για υποβολή φορολογικών δηλώσεων (για δες καιρό που διάλεξε...) που έληγε κανονικά μεθαύριο, τέλος Ιουνίου. Σήμερα ανακοινώθηκε και επίσημα ότι η περίοδος υποβολής παρατείνεται για δύο εβδομάδες, δηλαδή μέχρι τον Τελικό του Μουντιάλ (να μου το θυμάστε, επίτηδες το κάνουν, να μη μας αφήσουν να ευχαριστηθούμε το θέαμα).
     Βέβαια είναι ψυχολογικά αξιοπερίεργο το γεγονός ότι ο περισσότερος κόσμος περιμένει την εκπνοή της όποιας προθεσμίας για να εκπληρώσει την (συνήθως δυσάρεστη και επαχθή) υποχρέωση (μια ψυχή που είναι να βγει...). Ωστόσο, τόσο στο ποδόσφαιρο όσο και στην εφορία οι παρατάσεις ακολουθούνται από πέναλτι: στο μεν πρώτο είναι μια ψυχοφθόρα διαδικασία χωρίς αθλητικό περιεχόμενο, ενώ στη δεύτερη πρόκειται για ποινές με οικονομικό κόστος. Σε κάθε περίπτωση, μας συμφέρει να τελειώνουμε εγκαίρως, είτε στην κανονική διάρκεια είτε στην παράταση.

Τετάρτη 25 Ιουνίου 2014

Μουντιάλ 2014

Ισπανία: εκτός.
Αγγλία: εκτός.
Ιταλία: εκτός.
Πορτογαλία: εκτός.
Ελλάδα: ΕΝΤΟΣ, και με τα τσαρούχια της!

Τρίτη 24 Ιουνίου 2014

Παράπλευρη σκέψη

Διάβασα προ καιρού στην 'Καθημερινή' ένα ενδιαφέρον άρθρο του Α. Δρυμιώτη (συμβούλου επιχειρήσεων) που αναφερόταν στις ‘εκλογές σε ένα γύρο’, ώστε να αποφεύγεται το πρόσθετο υψηλό κόστος της επαναληπτικής ψηφοφορίας στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Βρήκα την άποψη πολύ ενδιαφέρουσα και πρωτοποριακή, αλλά και ενδεικτική του πόσο μπορεί να διαφέρει το σκεπτικό των κατ’ επάγγελμα πολιτικών από εκείνο των (καλώς νοουμένων) τεχνοκρατών. Αν αντί για ‘αιρετούς’ (τις ‘ιερές αγελάδες’ της ελληνικής δημοκρατίας) και για κομματικά στελέχη («δικά μας παιδιά») προσλαμβάναμε κάποιους αναγνωρισμένης αξίας και ικανότητας ειδικούς, ανεξάρτητους από κομματικές και άλλες δεσμεύσεις, με συμβόλαιο (όπως π.χ. ο προπονητής της Εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου, μέρες που είναι) για συγκεκριμένες δημόσιες θέσεις (π.χ. δημόσια έσοδα), μήπως θα βλέπαμε καλύτερα αποτελέσματα; 

Σάββατο 21 Ιουνίου 2014

Αλώπηξ κόλουρος

Γνωστός ο μύθος του Αισώπου, αλλά ας τον απολαύσουμε πρώτα στο πρωτότυπο:
     Ἀλώπηξ ὑπό τινος πάγης τὴν οὐρὰν ἀποκοπεῖσα, ἐπειδὴ δι’ αἰσχύνην ἀβίωτον ἡγεῖτο τὸν βίον ἔχειν, ἔγνω δεῖν καὶ τὰς ἄλλας ἀλώπεκας εἰς τὸ αὐτὸ προαγαγεῖν, ἵνα τῷ κοινῷ πάθει τὸ ἴδιον ἐλάττωμα συγκρύψῃ. Καὶ δὴ ἁπάσας ἀθροίσασα παρῄνει αὐταῖς τὰς oὐρὰς ἀποκόπτειν, λέγουσα ὡς οὐκ ἀπρεπὲς μόνον τοῦτο, ἀλλὰ καὶ περισσόν τι αὐταῖς βάρος προσήρτηται. Τούτων δέ τις ὑποτυχοῦσα ἔφη· "Ὦ αὕτη, ἀλλ’ εἰ μή σοι τοῦτο συνέφερεν, οὐκ ἂν ἡμῖν τοῦτο συνεβούλευσας."
     Και σε νεώτερη παράφραση: Μια αλεπού που της κόπηκε η ουρά από παγίδα, επειδή ντρεπόταν να ζει έτσι, σκέφθηκε ότι έπρεπε να πείσει και τις άλλες αλεπούδες να κάνουν το ίδιο, ώστε μέσα στο κοινό πάθος να κρύψει το δικό της κουσούρι. Αφού τις μάζεψε λοιπόν όλες, τις παρακινούσε να κόψουν τις ουρές τους, λέγοντας ότι όχι μόνο είναι άκομψη η ουρά, αλλά τους προσθέτει και περιττό βάρος. Οπότε μία από αυτές της λέγει: «Αν αυτό δεν συνέφερε εσένα, δεν θα μας το συμβούλευες».
     Επειδή η ατζέντα της ημέρας περιλάμβανε ‘παρελάσεις υπερηφάνιας’
, και μάλιστα με δημαρχιακή... ευλογία, διαφόρων κουσουρλήδων, καλό είναι να θυμόμαστε την ‘κόλουρον αλώπεκα’ του αρχαίου μύθου, που έχει τους μιμητές της σε κάθε εποχή, και ιδιαίτερα στη δική μας. Δυστυχώς με πάθη και ελαττώματα πολύ χειρότερα από μια κομμένη ουρά, για τα οποία ‘αισχρόν εστι και λέγειν’. Τι προκοπή να περιμένουμε με τέτοια καμώματα;

Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014

Συστήματα Υγείας

Αντιγράφω από τη Guardian:
     ‘Το βρετανικό NHS ονομάσθηκε ως το καλύτερο σύστημα φροντίδας υγείας από μια διεθνή ομάδα ειδικών που χαρακτήρισαν την παρεχόμενη φροντίδα ως ανώτερη από εκείνη άλλων χωρών που ξοδεύουν πολύ περισσότερα για την υγεία.
     Η ίδια μελέτη καυτηρίασε την φροντίδα υγείας στις ΗΠΑ ως τη χειρότερη παγκσμίως. Παρά το ότι βάζει τα περισσότερα χρήματα στην υγεία, η Αμερική αρνείται την παροχή φροντίδας σε πολλούς ασθενείς που έχουν ανάγκη διότι δεν έχουν ασφάλιση.
     Η σχετική έκθεση παρουσιάσθηκε από το Commonwealth Fund, ένα ίδρυμα με έδρα την Ουάσιγκτον που είναι σεβαστό ανά τον κόσμο για την ανάλυση της απόδοσης των συστημάτων υγείας διαφόρων χωρών. Για την έκθεση αυτή το ίδρυμα εξέτασε διάφορους δείκτες απόδοσης για 11 χώρες που περιλαμβάνουν λεπτομερή στοιχεία από ασθενείς, γιατρούς, και από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας’.

      Στις 11 χώρες της συγκεκριμένης έκθεσης δεν περιλαμβάνεται η Ελλάδα. Ωστόσο, φαντάζομαι ότι οι ενδιαφερόμενοι ειδικοί θα μπορούσαν να ψάξουν εκεί μέσα και να βρουν τι κάνει ο καλύτερος και τι ο χειρότερος, τι μπορούμε να υιοθετήσουμε και τι πρέπει να απορρίψουμε στη δική μας ιατρική πρακτική. Όχι ότι δεν τα ξέρουμε: όλα ανάγονται στην περίφημη ‘πολιτική βούληση’, την οποία διαθέτουν όχι μόνο οι κατ’ επάγγελμα πολιτικοί, αλλά και οι ποικίλοι ‘φορείς’ που εμπλέκονται στα της υγείας. Άλλη Βαβέλ εδώ.

Τετάρτη 18 Ιουνίου 2014

Βαβέλ

Εικόνα πολυφωνίας παρουσιάζει η νέα κυβέρνηση, καθώς αυξάνεται ο αριθμός των κυβερνητικών στελεχών που εμφανίζονται να «φλερτάρουν» με το... ξήλωμα πτυχών πολιτικής που εφαρμοζόταν μέχρι τις ευρωεκλογές’, μας ενημερώνει η Καθημερινή. ‘Εικόνα Βαβέλ μεταδίδουν οι νέοι υπουργοί’ είναι ο σχετικός τίτλος. Σοβαρά; Ελληνικός λοιπόν ήταν κι εκείνος ο περιβόητος πύργος που χώρισε για πάντα τον κόσμο ολόκληρο. Κι άσε να λένε οι διάφοροι Μεσοποτάμιοι σημιτικοί, χαμιτικοί και άλλοι λαοί ό,τι θέλουν. Δικό μας επίτευγμα, με τη βούλα, που διατηρεί την ονομαστική του αξία ακόμη και μετά πολλές χιλιάδες χρόνια. Καλά λένε ότι όποια πέτρα κι αν σηκώσεις Ρωμηό θα βρεις από κάτω...  
     Το αντίδοτο της Βαβέλ είναι βέβαια η Πεντηκοστή, η επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, την οποία έχουμε φθάσει να επικαλούμαστε εν είδει 'κλισέ' ή ακόμη και με ειρωνική διάθεση, χωρίς να καταλαβαίνουμε ούτε τι λέμε ούτε τι ακριβώς περιμένουμε από αυτήν. Γι' αυτό και δεν την λαμβάνουμε.

Δευτέρα 16 Ιουνίου 2014

Ανακολουθίες

Η αρμονική σύνδεση των προτάσεων είναι μέρος της τέχνης της γραφής. Ωστόσο, κάποια πράγματα είναι τόσο ανόμοια που καλύτερα να τα αφήνεις χωριστά, για να καταλαβαίνουν και οι αναγνώστες περί τίνος πρόκειται και για να μην προκύπτουν ‘γενετικά τροποποιημένα’ υβρίδια όπως το παρακάτω από τη χθεσινή ‘Καθημερινή’ (αναφέρεται σε κλοπές καυσίμων από μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας):
     ‘Εκτιμάται ότι τους τελευταίους οκτώ μήνες αφαιρέθηκαν και διακινήθηκαν συνολικά τουλάχιστον 36.000 - 50.000 λίτρα καυσίμων, ενώ με απόφαση του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας ο αστυφύλακας τέθηκε σε διαθεσιμότητα και διατάχθηκε η διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης’.
     Εκείνο το ‘ενώ’ λοιπόν ενώνει δυο τελείως διαφορετικά κομμάτια της ιστορίας χωρίς λόγο και χωρίς να δίνει προσθέτει κάποιο νόημα. Η είδηση περιλαμβάνει ένα ολόκληρο κατεβατό από λεπτομέρειες. Κάπου αλλού θα μπορούσε να χωρέσει πιο φυσιολογικά και η διαθεσιμότητα του αστυφύλακα, χωρίς να είναι ανάγκη να τη στριμώξουν μέσα σε τόσα λίτρα καυσίμου. Και παρεμπιπτόντως, ανάμεσα σε όλα τα πειστήρια του εγκλήματος που αναλυτικά καταγράφονται στο ρεπορτάζ περιλαμβάνεται και ένα ζεύγος πλαστικά εργατικά γάντια. Ελπίζω να μη στηρίζεται αποκλειστικά σ’ αυτά το κατηγορητήριο, γιατί αλίμονο σε όσους από εδώ και πέρα έχουν εργατικά γάντια στο αυτοκίνητό τους...
     Και επί της ουσίας, για να μη μείνουν ατιμώρητοι οι ένοχοι αυτής της πραγματικά απίστευτης κλοπής, θα πρότεινα να τους αποστείλουμε ως ‘εθελοντές’ στους ισλαμιστές του Ιράκ. Κι ας δοκιμάσουν να κάνουν κι εκεί κάτι ανάλογο... 

Κυριακή 15 Ιουνίου 2014

Γιορτή του πατέρα


Συνήθως δεν τη θυμάμαι, αλλά φέτος είναι αλλιώς... Πώς εκτιμούμε διαφορετικά κάποια πρόσωπα όταν τα χάσουμε από κοντά μας και δεν είναι πλέον ‘δεδομένα’, πάντοτε διαθέσιμα να μας λύνουν τις απορίες που τελείως φυσικά τους υποβάλλαμε κάθε τόσο, χωρίς πάντα να εκτιμούμε όσο έπρεπε τις απαντήσεις και τις συμβουλές τους. Γι’ αυτό και διαβάζω με ιδιαίτερη συγκίνηση το χθεσινό σημείωμα του Μηθυμναίου:
     Στα 18 λέμε: Ο πατέρας μου δεν ξέρει τίποτα!
     Όταν γίνουμε 30 χρονών λέμε: Κάτι ξέρει ο πατέρας μου...
     Στα 40: Να ρωτήσω και τον πατέρα μου…
     Και στα 50, 60 και…: Να είχα και τον πατέρα μου να τον ρωτήσω...
Κάπου εκεί κι εμείς..., κι ο ‘Γέρος’ στο σπίτι να περιμένει το κούρδισμά του.



Σάββατο 14 Ιουνίου 2014

'Πτωχοί τω πνεύματι'

Διάβασα πριν μια εβδομάδα στην 'Καθημερινή' ένα σημείωμα του Α. Παπαχελά, όπου αναφέρει τρία παλαιότερα περιστατικά κακής δημόσιας διοίκησης. Για διοικητή της Τροχαίας που επέστρεφε πινακίδες σε όποιον ‘επώνυμο’ τις ζητούσε. Για ανώτερο οικονομικό υπάλληλο που κάθε τόσο δεχόταν υπουργικά σημειώματα για να σβήνει πρόστιμα. Για απόστρατο αξιωματικό που πάνω σε συζήτηση για την κρίση των Ιμίων ξέσπασε σε λυγμούς και του είπε: «Αχ, εγώ δεν έπρεπε να φτάσω ποτέ εκεί που έφτασα, το κόμμα με προώθησε και να είναι καλά, αλλά δεν το άξιζα...». Ο δημοσιογράφος τραβάει τα μαλλιά του--τρόπος του λέγειν--και με βάζει σε σκέψεις.
     Τελικά πόσα σημαντικά και ευτελή ξέρουν οι δημοσιογράφοι και τα μαθαίνουμε κι εμείς με πολλά χρόνια καθυστέρηση ή ποτέ; Πόσο αλλιώτικα ίσως να ήταν κάποια πράγματα αν τέτοια γεγονότα δημοσιοποιούνταν εγκαίρως; Και πόσο θα άντεχε ένα σύστημα αν δεχόταν συστηματική κριτική για τις κακές συμπεριφορές του;
     Από την άλλη, μπορούμε να ζούμε συνεχώς με αλληλοκατηγορίες; Κατά τον μακαρίτη Καραμανλή, υπάρχουν πράγματα που γίνονται και δεν λέγονται, για λόγους εθνικής ασφάλειας, δημοσίου συμφέροντος και άλλους. Υποθέτω ότι σ’ αυτά δεν συμπεριλαμβάνονται οι παραβατικές συμπεριφορές υπουργών και άλλων δημοσίων λειτουργών. Η γνώση αυτών των φαινομένων δεν θα σωφρόνιζε τους υπολοίπους, αν βέβαια είχε συνέπειες για κάποιους επίορκους; Φοβούμαι πως όχι. Δυστυχώς ισχύει--νομίζω--το εξής φαινόμενο: τέτοιες αποκαλύψεις, εφόσον δεν οδηγούν σε τιμωρία (όπως συνήθως γίνεται) απλώς μας εθίζουν στην περιρρέουσα ανομία και μας καλούν προς μίμησιν των (καθόλου σπουδαίων και τελείων) πράξεων, με την δικαιολογία ότι «Έτσι κάνουν όλοι!». Συνεπώς, τι είναι καλύτερο: να ξέρουμε ή να μην ξέρουμε;

Πέμπτη 12 Ιουνίου 2014

Όχι, ευχαριστώ!

Η καλή είδηση της ημέρας, και ελπίζω να κρατήσει για πολλές πολλές ημέρες. Το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, υπό την προεδρία του Έλληνα υπουργού Γιάννη Μανιάτη, αποφάσισε σχεδόν ομόφωνα (26 ψήφους από 28 χώρες) να δώσει στα κράτη-μέλη την δυνατότητα να απαγορεύουν μονομερώς την καλλιέργεια Γενετικά Τροποποιημένων Οργανισμών (τα κοινώς λεγόμενα ‘μεταλλαγμένα’) χωρίς να δεσμεύονται από την άδεια κυκλοφορίας των προϊόντων αυτών στην υπόλοιπη Ένωση. Η διαπραγμάτευση για τη συμφωνία αυτή κράτησε πάνω από τέσσερα χρόνια. Μάλιστα ο Έλληνας υπουργός δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι «η Ελλάδα δεν πρόκειται να επιτρέψει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων στο έδαφός της, ακόμη κι αν απομείνει η μοναδική χώρα στον κόσμο όπου θα ισχύει μια τέτοια απόφαση». Καλό είναι την υπόσχεση αυτή να τη γράψουμε με κεφαλαία γράμματα σε μέρος που να την βλέπουμε, να τη θυμόμαστε και να την υπενθυμίζουμε στους εκάστοτε υπουργούς και άλλους υπευθύνους για την αγροτική πολιτική. Διότι οι παγκόσμιοι τροφοκολοσσοί που παράγουν και διακινούν τα γενετικά τροποποιημένα υβρίδια έχουν πολλούς τρόπους (όχι πάντα νόμιμους και ηθικούς) για να επιβάλλουν τη θέλησή τους και το συμφέρον τους σε απείθαρχα κράτη και κυβερνήσεις.

Μπλακάουτ

Εκεί που διαβάζω ηλεκτρονικά τις εφημερίδες και σχεδιάζω την επόμενη εξυπνάδα που θα κρατήσει το ενδιαφέρον των επισκεπτών της σελίδας αυτής, ξαφνικά και χωρίς προειδοποίηση τα πάντα σβήνουν. Η οθόνη μαυρίζει, η μουσική σταματάει, ένα ψόφιο ‘κλικ’ έρχεται από το UPS που υποτίθεται ότι μας προστατεύει από απότομες μεταβολές τάσης. Κάπου μακριά αντηχεί ο υπόκωφος βρόντος ενός κεραυνού--ιδού ο αίτιος! Αφήνω το γραφείο, δοκιμάζω τα φώτα: νέκρα παντού. Είναι ακόμη μέρα, αλλά ο ουρανός είναι μολύβι Φάμπερ Νο 2. Αυτό είναι. Δεν μπορώ να γράψω συνταγές, να ασχοληθώ με φορολογικές δηλώσεις, να ενημερώσω το ιστολόγιο, να παίξω άλλα συναφή παίγνια. Ώρα για χαρτί και μολύβι, ας επιστρέψουμε σε μια προηγούμενη επόχή. Όσο να το σκεφτώ και να αποφασίσω τι θα κάνω, ένα νέο ‘κλικ’, το ρολόι της ηλεκτρικής κουζίνας αρχίζει να αναβοσβήνει, το πολύτιμο ρεύμα επανήλθε. Μια σύντομη ένδειξη της απόλυτης εξάρτησής μας απ’ αυτό, που συνήθως το θεωρούμε δεδομένο και πάντα διαθέσιμο για χρήση. Ακούγονται σειρήνες να πηγαινοέρχονται: προφανώς κάποιοι κλείστηκαν σε ασανσέρ. Ένα τηλεφώνημα από συνάδελφο: τι να κάνει με τη μητέρα του που ζει με συμπυκνωτή οξυγόνου; Και τόσος άλλος κόσμος που υποστηρίζεται μηχανικά στο σπίτι, για ποικίλα προβλήματα. Και τόσες άλλες ανάγκες. Για κάποιους η εξάρτηση έχει πιο ζωτική σημασία. Κάνω το σκέψη ότι το ρεύμα είναι εξαιρετικά απαραίτητο για να το αφήνουμε στα χέρια ιδιωτών ή συνδικαλιστών. Κανείς δεν πρέπει να έχει την ισχύ ή την άδεια να το ανοιγοκλείνει κατά βούλησιν, χωρίς επιτήρηση και κυρώσεις.
     Και μια μεταφυσική προέκταση. Υπάρχει κι άλλο ένα ‘ρεύμα’, ασύγκριτα πιο πολύτιμο και απαραίτητο για όλο τον κόσμο. Το περιέγραψε ο Δαβίδ στον Προοιμιακό ψαλμό πριν τρεις χιλιάδες χρόνια: «αποστρέψαντος δέ σου το πρόσωπον ταραχθήσονται» τα σύμπαντα. Συμφέρον μας και πρακτικό όφελος είναι να βλέπουμε αδιάκοπα ‘Θεού πρόσωπο’, να ‘παίρνουμε ρεύμα’ από την πηγή του φωτός. Το σκεφτόμαστε; Το θέλουμε;  

Τρίτη 10 Ιουνίου 2014

Αναδιανομή ρόλων

Ένας ανασχηματισμός προσφέρει πλούσια τροφή για κοινωνικό σχολιασμό και κριτική (άλλοτε το έλεγαν κουτσομπολιό), τόσο πριν όσο και μετά. Αν ο ιατρικός πληθωρισμός δημιουργεί καινούργια νοσήματα, έτσι και η πανσπερμία των δημοσιογράφων έχει τις δικές της παρενέργειες. Έτσι, για κάθε παρουσιαστή ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού δελτίου ειδήσεων είδαμε τουλάχιστον τρεις ρεπόρτερ (σε διαφορετική γωνιά του Μεγάρου ο καθένας;) να μεταδίδουν τη σειρά με την οποία μπήκαν και βγήκαν οι υποψήφιοι από το οίκημα και ποιοι δέχθηκαν το πολυπόθητο τηλεφώνημα ή περίμεναν μάταια στο ακουστικό τους. Φυσικά δεν έλειπαν και οι αντίστοιχοι σχολιαστές που πρόσφεραν τις δικές τους ‘πρώτες αποτιμήσεις’ για τις επιλογές των προσώπων, ποιες ήταν οι εκπλήξεις και ποιες οι απογοητεύσεις, ποια η γεωγραφική προέλευση και η κομματική τοποθέτηση του κάθε καινούργιου, τι ανταλλάγματα τάξανε στο ‘δικό τους παιδί’ που έμεινε απ’ έξω, αν το ΠΑΣΟΚ έχει περισσότερα ή λιγότερα μέλη στη νέα σύνθεση, και βάλε. Τι δεν έμαθα που ως γιατρός θα είχα την περιέργεια να γνωρίζω; Ποια απ’ όλες τις αλλαγές ήταν υπεύθυνη για τη βραδινή επείγουσα εισαγωγή του προέδρου στο Ιπποκράτειο (την υγειά του να έχει ο άνθρωπος). Τροφή για ‘ειδήσεις’ για πολλές μέρες.  
     Πάντως μια είδηση με ικανοποίησε. Η παρουσία ενός ορθοπεδικού στο ‘Προστασίας του Πολίτη’ δίνει την απαραίτητη θεσμική θωράκιση για περιστατικά όπου διαδηλωτές συγκρούονται με ζαρντινιέρες και άλλα ανθεκτικά αντικείμενα. Ήταν μια κίνηση που δείχνει την ιδιαίτερη ευαισθησία της κυβέρνησης απέναντι στις διαμαρτυρόμενες κοινωνικές τάξεις.

Δευτέρα 9 Ιουνίου 2014

«Χάσαμε τον Γραμματέα στοπ»

Κάπως έτσι, τηλεγραφικά, θα μπορούσε κανείς να συνοψίσει την πρωτότυπη είδηση που πέρασε στη σκιά του ανασχηματισμού. Με λίγα λόγια, επειδή παραιτήθηκε/απολύθηκε ο Γενικός Γραμματέας Δημοσίων Εσόδων, ‘παγώνει’ μέχρι νεωτέρας η έκδοση πιστοποιητικών για το φόρο ακινήτων, τη φορολογική ενημερότητα καθώς και για την κατάθεση δηλώσεων φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, μέχρι την πλήρωση της θέσης του. Σταματάει δηλ. μια διεργασία που γίνεται εντελώς αυτόματα, διότι δεν ‘υπάρχει’ το πρόσωπο του οποίου η ηλεκτρονική υπογραφή θα στολίζει το αντίστοιχο πιστοποιητικό. Κυριολεκτικά, υπηρεσία στοπ.
     Η ιστορία θυμίζει το ανέκδοτο, όπου κάποιος βλέπει δυο εργάτες στον γειτονικό δημόσιο κήπο. Ο ένας ανοίγει ένα λάκκο, ο δεύτερος τον ξαναγεμίζει με χώμα ενώ ο πρώτος σκάβει τον επόμενο, και ούτω καθεξής. Στο ερώτημά του τί ακριβώς κάνουν, παίρνει την απάντηση: «Είμαστε συνεργείο δενδροφύτευσης. Κανονικά υπάρχει κι ένας ακόμη που τοποθετεί το δένδρο στο λάκκο, αλλά αυτές τις μέρες είναι άρρωστος, κι εμείς είπαμε να μη σταματήσουμε τη δουλειά μας». Κάπως έτσι στη Νέα Γραικολανδία.

Κυριακή 8 Ιουνίου 2014

Εκδημία

Γενέθλιος ημέρα της εκκλησίας σήμερα, και η εορταστική ατμόσφαιρα σφραγίσθηκε με ένα ιδιαίτερο γεγονός, την εκδημία του Γέροντος Γεωργίου Καψάνη, προηγουμένου της Ι. Μονής Αγ. Γρηγορίου του Αγίου Όρους, ενός από τους πιο γνωστούς και αγαπητούς αγιορείτες γέροντες. Με πολλά προβλήματα υγείας από χρόνια, έφθασε στο τέλος τα ξημερώματα της Πεντηκοστής. Η ακολουθία έγινε στο Μετόχι της Μονής στη Σταυρούπολη το απόγευμα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε εκατοντάδες κόσμου να τον ασπασθούν και να πάρουν την ευχή του. Εκκλησιαστικό γεγονός η έξοδος ενός ανθρώπου από τον κόσμο αυτό, που τίμησαν με την παρουσία και την συμπροσευχή τους δεκατρείς αρχιερείς και πλήθος κληρικών και μοναχών. Πολλοί ήρθαν από μεγάλες αποστάσεις, παρά τον ιδιαίτερο κόπο της σημερινής μεγάλης ακολουθίας της γονυκλισίας και τον άστατο καιρό. Μαζί με όλους τους άλλους πνευματικούς ανθρώπους που εκοιμήθησαν πρόσφατα, όπως ο γέρων Μωυσής και ο Μητροπολίτης Ελασσόνος Βασίλειος, είθε να εύχεται και ο γέρων Γεώργιος για την Ελλάδα και τα Ορθόδοξα παιδιά της. 
     Τελικά η νεκρώσιμη ακολουθία για τέτοιους ανθρώπους δεν είναι εκδήλωση πένθος, αλλά μάλλον πρόγευση αναστάσεως.

Σάββατο 7 Ιουνίου 2014

Απόβαση

Χθες γιορτάσθηκαν στις ακτές της Νορμανδίας τα 70 χρόνια από τη μεγάλη απόβαση του 1944. Χρειάσθηκε μια τεράστια και πολυαίμακτη πολεμική επιχείρηση για να καταλύσει τον σιδηρό και επίσης πολυαίμακτο ναζιστικό κλοιό που είχε επιβάλει ένας παράφρονας στην Ευρώπη. Όπως γράφει ο Σαίξπηρ στον ‘Άμλετ’, «αρρώστιες της απελπισιάς γιατρεύονται με γιατρικά της απελπισιάς, ή καθόλου». Μόνο με ένα τέτοιο πνεύμα μπορεί κανείς να ερμηνεύσει τον χαρακτηρισμό ‘ο τελευταίος καλός πόλεμος’ που δόθηκε από ορισμένους στην εκατόμβη αυτή. Διότι δεν υπάρχει δυστυχώς ‘καλός πόλεμος’, με την απόλυτη σημασία της καλοσύνης. Ο σκοπός και το τελικό αποτέλεσμα μπορεί να ‘δικαιώνουν’ (από ανθρώπινη σκοπιά) τις μάχες, τις σφαγές, τους βομβαρδισμούς που προηγήθηκαν, όπως και η σύγκριση με το τι θα είχε συμβεί αν τα γεγονότα είχαν διαφορετική εξέλιξη. Ωστόσο, τόσα χρόνια μετά προφανώς δεν έχουμε μάθει ακόμη, σε παγκόσμια κλίμακα, το μάθημα ότι ο φανατικός εγωισμός, είτε ατομικός είτε εθνικός είτε ιδεολογικός, και η συνοδός του οικονομική και γεωπολιτική απληστία έχουν καταστροφικά αποτελέσματα για ολόκληρο τον κόσμο.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Για όσους δεν θυμούνται, υπάρχει και μια παλιότερη δική μου ιστορία για την D-day.

Παρασκευή 6 Ιουνίου 2014

Δημοκρατία

Από πού να αρχίσει κανείς να απαριθμεί τα δημοκρατικά μας επιτεύγματα; Η εικόνα που παρουσίασε πρόσφατα το ελληνικό κοινοβούλιο, αυτό που ταπεινά αποκαλούμε ‘Ναό της Δημοκρατίας’, ήταν τουλάχιστον ενδιαφέρουσα. Επίδειξη ναζισμού, χυδαιότητα και ευτελισμός από τη μια μεριά, αυθαίρετο κλείσιμο (= άλλου είδους ευτελισμός) από την άλλη. Κοντά σ’ αυτήν υπάρχει η συνεχιζόμενη φιλολογία περί ανασχηματισμού, που όπως πάντα είναι στη διακριτική ευχέρεια του πρωθυπουργού: άλλωστε, όπως και στο ποδόσφαιρο, ο προπονητής διαλέγει το σχήμα που θα κατεβάσει στο γήπεδο και τις αλλαγές που θα κάνει στη διάρκεια του αγώνα (κι αυτόν συνήθως διώχνει η ομάδα αν τελικά δεν πετύχει τους στόχους της). Ήδη έχει αρχίσει και η προεδρολογία, που θα μας απασχολήσει για ένα έτος τουλάχιστον (να είχαμε τουλάχιστον και προσωπικότητες για το ανώτατο αξίωμα...). Και βέβαια, τελευταία αλλ’ όχι ελάχιστη, εξελίσσεται η πολυμερής και πολύτροπη ενδοσκόπηση για το μέλλον της κεντροαριστεράς, για το αν θα την πάρει το ποτάμι ή θα συνεχίσει να βγάζει λάδι, μόνη ή μετά πολλών άλλων.
     Για να σας πώ όμως! Η Ελλάδα είναι η κοιτίδα, η πατρίδα, το λίκνο της δημοκρατίας, και συνεπώς έχει την πατέντα του πρωτοτύπου (όλοι οι άλλοι ανά τον κόσμο είναι γενόσημοι δημοκράτες). Με την ιδιότητα αυτή εμείς οι Έλληνες μπορούμε να επιφέρουμε όσες τροποποιήσεις θέλουμε στην αρχική μας εφεύρεση, ώστε να τη διατηρούμε πάντα επίκαιρη. Χωρίς να δίνουμε λογαριασμό σε κανέναν.
Αυτό μας έλειπε!

Πέμπτη 5 Ιουνίου 2014

Ανωριμότητες

Φαντασθείτε ότι σε ένα εκλογικό τμήμα ξέρουμε από προηγούμενες φορές ότι βγάζει υψηλά ποσοστά το Α κόμμα, οπότε έρχεται το Β κόμμα (που τυχαίνει να είναι κυβέρνηση) και αλλάζει τη σύνθεση του εκλογικού καταλόγου πριν από μια ψηφοφορία ώστε να τροποποιηθεί επί το ευμενέστερον το προϊόν της κάλπης. Πώς λέγεται στα ελληνικά η πρακτική αυτή; Η ακριβής λέξη μου διαφεύγει, αλλά νομίζω ότι το δεύτερο συνθετικό είναι ‘νοθεία’, και πρόκειται για πράξη που απαγορεύεται από τον νόμο. Ωστόσο, για όσους τυχόν δεν το άκουσαν, στα θερινά τμήματα της Βουλής υπάρχει η δυνατότητα αντικατάστασης βουλευτών για να ‘διορθώνεται’ προληπτικά το αποτέλεσμα μιας ψηφοφορίας εκεί που τα πράγματα δεν διαφαίνονται ευνοϊκά για την κυβέρνηση. Βέβαια κάποιοι σχολαστικοί θα παρατηρήσουν ότι εδώ οι αλλαγές δεν γίνονται με πρόσωπα άλλου κόμματος, αλλά με εσωκομματικές μετακινήσεις ελευθέρων βουλευτών της ιδίας πολιτικής φατρίας. Ευτυχώς, πήγε η καρδιά μου στη θέση της! Άλλωστε, ακόμη και σε καθαρά ακαδημαϊκό επίπεδο το ‘μαγείρεμα’ των εκλεκτορικών σωμάτων αποτελεί αποδεκτή, θα έλεγα καθιερωμένη πρακτική.
     Όταν μικροί βρισκόμασταν να χάνουμε σε κάποιο επιτραπέζιο παιχνίδι, δεν ήταν σπάνια η αντίδραση να χαλούμε το παιχνίδι που δεν μας ‘έβγαινε’ όπως το θέλαμε. Δεν ξέρω γιατί, αλλά το χθεσινό αιφνιδιαστικό κλείσιμο της ολομέλειας της Βουλής μου θύμισε αυτή την ανώριμη συμπεριφορά, που μόνο ως ‘fair play’ δεν μπορούμε να την χαρακτηρίσουμε.

Τρίτη 3 Ιουνίου 2014

Βροχή

[Η φωτογραφία από πρόσφατο κατακλυσμό στο Μέτσοβο]

Κάτι τρέχει με τον καιρό. Υπερθέρμανση; Θερμοκήπιο; Τρύπα του όζοντος; Λιώσιμο των πάγων στην Αρκτική; Δεν ξέρω ακριβώς την αιτία (μάλλον είναι κάτι απ’ όλα), αλλά πάντως σήμερα βρέχει σαν φθινόπωρο. Άλλοτε λιγότερο, άλλοτε περισσότερο, άλλοτε ψιχάλες κι άλλοτε μπόρα, πάντως ένας καιρός μουντός, με χαμηλή νέφωση, που εξανέμισε χωρίς δεύτερη σκέψη τις όποιες προσδοκίες για κάποια παραλία. Αυξημένη κίνηση για τα ταξί, οι λακούβες στους δρόμους γέμισαν και έδωσαν αφορμές για θεαματικές υδρολισθήσεις στα αυτοκίνητα και για ξαφνικά ντους στους διαβάτες. Τα πέδιλα έδωσαν τη θέση τους σε κλειστά παπούτσια, και όσοι βιάστηκαν να φορέσουν βερμούδες και σαγιονάρες έβγαλαν και τις ομπρέλες τους για να συμπληρωθεί η φετινή ανοιξιάτικη μόδα. Αν συνδυάσει κανείς το εξωτερικό αυτό σκηνικό με την επίμονη νοσηρότητα από ‘παραδοσιακές’ χειμερινές παθήσεις (βλέπουμε ακόμη αναπνευστικές ιώσεις και πνευμονίες), μπορεί εύλογα να αναρωτηθεί αν ο επόμενος μήνας θα είναι Ιούλιος ή Νοέμβριος, ανεξάρτητα από το όνομά του.

Κυριακή 1 Ιουνίου 2014

Ανάσταση


Είχαμε σήμερα την ευκαιρία να δούμε σε απευθείας δορυφορική μετάδοση από τα Τίρανα τα εγκαίνια του μεγάλου Ορθοδόξου Καθεδρικού Ναού της Αναστάσεως του Κυρίου, τεκμήριο της αναστάσεως της ίδιας της εκκλησίας της Αλβανίας που είχαν καυχηθεί ότι εξαφάνισαν μετά από σκληρούς διωγμούς δεκαετιών κάποιος Εμβέρ Χότζα και οι περί αυτόν (τους θυμάται κανείς άραγε;). Με πρωτεργάτη τον ακάματο και πάνσοφο όσο και ταπεινό Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο η εκκλησία αυτή ξαναγενήθηκε από την τέφρα και τα ερείπια και αποτελεί σήμερα παράδειγμα προς μίμηση για το έργο της. Κι όλο αυτό μέσα σε 23 μόλις χρόνια, για να επαληθευθεί για άλλη μια φορά ο πάντα επίκαιρος ο λόγος του Ιερού Χρυσοστόμου:
     «Οὐδὲν Ἐκκλησίας δυνατώτερον, ἄνθρωπε. Λῦσον τὸν πόλεμον, ἵνα μὴ καταλύσῃ σου τὴν δύναμιν· μὴ εἴσαγε πόλεμον εἰς οὐρανόν. Ἄνθρωπον ἐὰν πολεμῇς, ἢ ἐνίκησας, ἢ ἐνικήθης. Ἐκκλησίαν δὲ ἐὰν πολεμῇς, νικῆσαί σε ἀμήχανον· ὁ Θεὸς γάρ ἐστιν ὁ πάντων ἰσχυρότερος... Πόσοι τύραννοι ἠθέλησαν περιγενέσθαι τῆς Ἐκκλησίας; πόσα τήγανα; πόσοι κάμινοι, θηρίων ὀδόντες, ξίφη ἠκονημένα; καὶ οὐ περιεγένοντο. Ποῦ οἱ πολεμήσαντες; Σεσίγηνται καὶ λήθῃ παραδέδονται. Ποῦ δὲ ἡ Ἐκκλησία; Ὑπὲρ τὸν ἥλιον λάμπει. Τὰ ἐκείνων ἔσβεσται, τὰ ταύτης ἀθάνατα».